KİTAP 28 # DİNLE KÜÇÜK ADAM - WILHELM REICH

     

DİNLE KÜÇÜK ADAM

/ LISTEN LITTLE MAN

Wilhelm Reich

Çeviri: Şemsa Yeğin

Payel Yayınları

6. Basım 1990

Tür: Deneme

158 sayfa

     Wilhelm Reich ünlü psikanalist, psikiyatristlerden biri. Kendisi aynı zamanda Sigmund Freud'un öğrencisi olma şerefine de nail olmuş ancak Sigmund Freud'un gölgesinde kalmamış, yazdığı eserler ve bir bilim insanı olarak yaptığı araştırma ve analizlerle ve bunların zamanında estirdiği fırtınalarla ve günümüze kadar gelen tartışmalarla kendi adını tarihin altın sayfalarına yazdırmıştır. Hocası Sigmund Freud'un ise bilhassa cinsellikle ilgili öğretilerini geliştirmiştir. Bir psikanalist olarak insana dair çok iyi çözümlemeleri olduğunu da ''Dinle Küçük Adam'' adlı eserinde rahatlıkla görebilirsiniz.

''Sevginin, çalışmanın ve bilginin anayurdu yoktur, gümrük denetiminden geçmez bunlar, üniforma tanımaz. Onlar, evrenseldir ve bütün insanlığı kapsar.''

   
      Dinle Küçük Adam'ı okuduğunuzda başta kendi içinizdeki küçük adamı daha sonra ise etrafınızdaki Küçük Adamlar ve küçük büyük adamları göreceksiniz. Wilhelm Reich'a göre içinizdeki Küçük Adamı görmeniz ve tam anlamıyla farkında olmanızla Büyük Adam olmaya başlayacaksınız. Wilhelm Reich, kitabında Küçük Adamlara kibirli bir tavırdan çok, işini bilen ve hastalığınızı tetkik ve analiz etmiş bir uzman edasıyla sesleniyor, tüm amacı ise hastalıklı küçük adama yardımcı olmak ve onun bu hastalığını fark ederek ondan kurtulmasını sağlamak. Çünkü farkında olduğu bir şey var ki o da Küçük Adam kendini günden güne yok etmektedir, sadece kendini mi? Keşke öyle olsa ama hayır!: Toplumu da, aileyi de, sevgiyi de, insanlığı da, geçmişi de, geleceği de ve başta kendisi için her şeyi yapmaya hazır olan, ona her an yardıma koşan ve onun iyiliğine olanı bas bas bağıran Büyük Adamlar dahil her şeyi yozlaştırmakta, yıkmakta ve yok etmektedir. Bu sırada Küçük Adamların, Büyük Adamlar yerine örnek aldığı, el üstünde tuttuğu kişiler ise küçük büyük adamlardır. İşte en tehlikeli silah cehalet misali Wilhelm Reich bu yüzden Küçük Adamdan korktuğunu sıklıkla dile getirmektedir.


''Senin en kötü yanlarını, en büyük zayıflıklarını, senin bilmen gerektiği gibi ama senden çok daha iyi biliyorlar. Küçük büyük adamlar seni bir simgeye feda ettiler, sense onları yönetecek yerlere getirip koydun.


....

İşte bu yüzden senden kokuyorum, Küçük Adam, çok korkuyorum. Çünkü insanlığın geleceği senin elinde. Senden korkuyorum, çünkü kendinden kaçtığın gibi dünyada hiçbir şeyden kaçmıyorsun. Evet, sen, kendinden kaçıyorsun Küçük Adam. Bu senin suçun değil. Ama paçanı bu hastalıktan kurtarmak senin görevin, senin sorumluluğun. Baskıya göz yummasaydın ve birkaç kez de etkin bir biçimde baskıyı desteklemeseydin seni ezenleri çoktan silkip atardın. Senin şu kadarcık özsaygın olsaydı, günlük yaşamında kendine azıcık saygılı davransaydın, yaşamın sensiz bir saatçik bile sürmeyeceğini sezseydin, dünyadaki hiçbir güç seni ezecek kadar güçlü olamazdı.''

    Küçük Adamın aslında ne kadar değerli olduğunu ama herkesten, her şeyden önce bunu Küçük Adamın kendisinin görmesi gerektiğini ve ancak bu şekilde Küçük Adamı küçük yapan hastalığından kurtulabileceğini Wilhelm Reich yukarıdaki paragraf ve daha kurduğu birçok paragrafta vurguluyor. Bu tür farkındalığa varana kadar birçok Büyük Adamın kurban olduğunu ve bizzat Küçük Adam tarafından hor görülüp toplum dışına itildiğini ise şu tarz ifadelerle belirtiyor:

''Kendi Küçük Adamlarını seni sömürenler haline getirdiğini anlamalısın artık; aç gözünü ve gerçekten büyük olan adamlarını kurban ettiğini gör; onları çarmıha gerdiğini, canlarını aldığını, açlıktan öldürdüğünü anla artık; onları bir an bile düşünmediğini, senin için çalıştıklarını aklından geçirmediğini kabul et; yaşamın boyunca yaptıklarını kime borçlu olduğun konusunda hiçbir fikrin yok, bunu anla artık.''

    Gördüğünüz gibi kitap gayet akıcı bir dille bizzat Küçük Adama hitap ederek ele alınmış. Kitapta yer yer Wilhelm Reich'in kişisel serzenişlerine, kendisine yapılan haksızlıklara ve suçlamalara karşı cevaplarına bilhassa da Nazi ve Faşist Mussolini İtalya'sına göndermelerine tanık oluyorsunuz. Ayrıca kitaptaki ilgili bölümler hakkında resimlemeler de mevcut ki koca bir konuyu bir resimle nasıl izah edersinizin en güzel örnekleri bu resimler.

   
     Ayrıca eklemek gerekirse Küçük Adam ifadesi Wilhelm Reich'in girişte belirttiği üzere kendisinin değil, Küçük Adamı ezmeye çalışanların, Küçük Adamı kullananların taktığı bir ad. Yazarın bu şekilde hitap etmesi  ise bence; küçük büyük adamların bu uslupla hitap ederken dikkate alınması ancak büyük adamların değerli ifadelerini küçük adamlar tarafından duyulmamasına karşılık yazar dikkate alınabilmek adına Küçük Büyük Adamların bu hitap şeklini kullanmayı tercih etmiş olabilir, aynı zamanda ne kadar itici bir tabir olduğunu ve Küçük Büyük Adamların gerçekte  Küçük Adama ne kadar değer verdiğini bu sözü ısrarla kullanarak göstermek istemiş olabilir.


''Kimse sana neye benzediğini söylemeye cesaret edemiyor. Çünkü senden korkuyorlar Küçük Adam ve senin küçük olmanı istiyorlar.''

''Kendini şimdiki konumundan farklı düşünmeye bile cesaret edemiyorsun; boynu bükük olmak yerine özgür; plancı olmak yerine ise açık; bir hırsız gibi gece değil de gündüz de sevebilen. Sen aslında kendini aşağılıyorsun Küçük Adam 'Ben kimim ki bir fikrim olsun, hayatımı belirleyeyim ve dünyayı sahipleneyim!' Gerçek Büyük Adamdan tek bir farkın var: Büyük Adam da bir zamanlar küçük adamdı, fakat sadece tek bir özelliğini geliştirdi; nerede küçük ve kısıtlı düşünmesi ve davranması gerektiğini biliyordu.Herhangi bir görevin baskısı altında, zamanla küçüklüğünün ve önemsizliğinin nasıl mutluluğunu tehdit ettiğini hissetmeyi öğrendi. Demek ki Büyük Adam; nerede ve ne zaman küçük adam olacağını bilir, Küçük Adam ise küçük olduğunun farkında değildir ve bunun farkına varmaktan da korkar.''

    Kısaca kitap tam anlamıyla bir başucu kitabı, okurken ' Vay be!' nidaları içsesinizden eksik olmuyor. Kitabın çizilmedik bir yeri de kalmıyor. Mesela ben o kadar çok alıntı yapmak istiyorum ki şu an ama bir başlasam sonunu alamam, kitabı toptan buraya kopyalamış olurum; o yüzden tavsiyem tıpış tıpış gidin  Wilhelm Reich amcanızın önüne bağdaş kurup oturun ve kendiniz hakkındaki gerçekleri bir de onun ağzından çarpıcı bir şekilde dinleyin. Ha benden demesi, sakın ola alınmaya kalkmayın, padişahın kızı da, oğlu da olsanız, o karşısındakinin kim olduğu hususunda ayrım yapmaksızın başlangıcı şöyle yapacaktır :

''DİNLE KÜÇÜK ADAM!''

( Dipnot olarak şuraya iliştirivereyim. Kitabın birçok yayınevinden çıkmış versiyonu mevcut, payel yayınları her zaman beğeniyle takip ettiğim bir yayınevi, bu kitabın çevirisi de gayet güzeldi, tavsiye ederim. Kitabı mı ? Kitabı tavsiye etmiyorum, kesinlikle kitaplığınızda bir tane olmalı diyorum. Birden fazla da alın hatta hediye edersiniz.)